Avrupa Birliği ülkelerinde kadın istihdamının incelenmesi, işgücü piyasasındaki kadınların konumunu masaya yatırmak açısından önemlidir. Bir önceki yazımda açıkladığım iş gücü oranının cinsiyetler arasındaki karşılaştırılmasında görüldüğü gibi, Avrupa Birliği ülkelerindeki kadın istihdamında yıllar itibariyle dikkat çekici gelişmeler görülür.
Avrupa Birliği’nde çalışma yaşındaki kadınlar arasında istihdam oranı, aynı yaştaki erkek istihdam oranına nazaran düşük olsa da, daha önce ilettiğim gibi, kadınların çalışma hayatına aktif katılımı gün geçtikçe artış gösterir. Artış, kadın istihdam edilen sektörlerde son dönemlerde yaşanan gelişmeler, kadınların eğitim olanaklarının yükseltilmesi ve çocuk sayısındaki azalmayla açıklanmaktadır. (http://www.abhaber.com/belgeler/avrupabirligindekadin.doc)
Tablo.1’de, Avrupa Birliği ülkelerinde kadın ve erkek istihdam oranlarını yıllar itibariyle açıklanır.
Tablo.1. Avrupa Birliği Ülkelerinde
Yıllar İtibariyle Kadın ve Erkek İstihdam Oranları (%)
Ülkeler
Kadın
Erkek
1994
2001
2005
2007
2009
2010
1994
2001
2005
2007
2009
2010
Almanya
54,7
58,7
58,8
58,7
59,2
59,6
74
72,8
71,7
70,4
70,8
71,4
Avusturya
58,8
59,8
61
61,5
60,7
62
77,5
76,2
75,9
76
74,9
75,4
Belçika
44,8
50,7
51,1
51,4
53
54,1
66,5
68,5
68,1
67,1
67,9
67,7
Danimarka
67,1
71,4
72,6
70,5
72
70,8
77,6
80,2
80,2
79,7
79,9
80,1
Finlandiya
58,7
65,4
66,1
65,7
65,5
66,5
61,1
70
69,2
69
68,8
69,4
Fransa
50,8
55,2
55,8
56,4
56,7
56,9
66,1
69
68,6
68,6
68,1
67,8
Hollanda
52,6
63,9
64,5
64,9
65
…
74,9
81,5
81,4
80,2
78,8
…
İngiltere
62,1
66
66,3
66,4
66,6
66,8
75,3
79,1
78,6
78,9
78,9
78,6
İrlanda
38,9
54
55,2
55,4
55,8
58
64,8
76
74,2
74,2
75,2
76,2
İspanya
31,5
43,8
44,9
46,8
49
51,9
63,3
73,8
73,9
74,5
74,9
76,4
İsveç
70,7
73,5
73,4
72,8
71,8
…
72,2
76,9
76,4
75,7
75
…
İtalya
35,4
41,1
42
42,7
45,2
45,3
67,8
68,7
69,2
69,7
69,7
69,7
Lüksemburg
44,9
50,8
51,5
52
51,9
53,7
74,9
74,9
75,5
73,3
73,1
73,4
Portekiz
55
61
60,8
60,6
61,7
61,7
73,5
76,5
75,7
73,9
74,1
73,4
Yunanistan
37,1
41,2
43,1
44,5
45,5
46,2
72,2
70,9
72,5
73,5
74
74,5
AB- 15
49,4
55,1
55,6
56,1
57,1
57,8
70,5
73,2
72,9
72,7
72,7
73,1
Kaynak: OECD, Employment Outlook, 1997, 249 – 250
Avrupa Birliği genelinde kadın ve erkek istihdam oranlarına bakıldığında; yıllar geçtikçe kadın istihdamı artarken, erkek istihdamındaki düşüş dikkat çeker. Tablo.1’de de görüldüğü gibi, kadın istihdam oranları 8,4 oranında ciddi bir artış sergilerken, erkek istihdamının 2,6 puan azalma görülür. Bir başka ifadeyle, Avrupa Birliği ülkelerinde Stockholm ve Lizbon zirvelerinde hedeflenen artışın gerçekleştiği görülür ve bu şekilde Avrupa’da cinsiyetler arasındaki istihdam oranları farkı yıllar geçtikçe daralmıştır. Ancak, 2010 yılı itibariyle hâlâ erkek istihdam oranı %73,1 iken kadın oranı %57,8 olarak kayıtlara geçer. Bu da, kadın ve erkek istihdam oranlarındaki farkın kapanıyor olmasına rağmen daha çok yol kat etmesi gerektiği anlamına gelir.
Avrupa Birliği ülkeleri içerisinde genel istihdam oranlarıyla yalnız kadın istihdam oranları karşılaştırıldığında, genel istihdamın kadın istihdamından önemli derecede yüksek olduğu görülür. 2009 yılında İsveç’te (71,8), 2010 yılında Danimarka’da (%70,8) iken en düşük kadın istihdamı İtalya’da yaşanır (%54,3). 2010 yılına gelindiğinde, Avrupa Birliği genelinde kadın istihdam oranlarında 8,4 puanlık bir artış yaşandığı görülür. Bu artışta, 1997 yılında yürürülüğe giren ve fırsat eşitliği ilkesini savunan “Avrupa Birliği İstihdam Stratejisi” nin rol oynadığı düşüncesindeyim.
Tablo.1’de görüleceği gibi, 1994 – 2010 yılları arasında kadın istihdamındaki artışın, bütün Avrupa Birliği üye ülkelerde aynı oranda gerçekleşmediği yönündedir. Bazı ülkeler, bu yıllar arasında kadın istihdamı oranlarında ciddi bir iyileşme kaydederken, bazı ülkeler mevcut oranlarını korumuşlardır. Örneğin; İspanya 20,4, İrlanda 19,1 puanlık artışlarıyla dikkat çeker. Hollanda’da ise 2009 yılı itibariyle 12,4 puanlık bir artış görülür.
Avrupa Birliği’nde kadın istihdam oranı, İspanya’da %31,5’ten %51,9’a, İrlanda’da %38,9’dan %58’e, Hollanda’da %52,6’dan %65’e yükselir. Bu oranlar, Avrupa Birliği’nin 2010 yılı hedeflerinin üzerinde kayıtlara geçer. Bunun yanında, benzer olumlu gelişmeler, İtalya’da %35,4’ten %45,3’e, Belçika’da %44,8’den %54,1’e, Finlandiya’da %58,7’den %66,5’e, Yunanistan’da %31,7’den %46,2’ye, Almanya’da %54,7’den %59,6’ya ve Portekiz’de %55’ten %61,7’ye şeklinde yaşandı. Bu yüksek artış, her Avrupa Birliği ülkesinde aynı yaşanmamış, bazı ülkelerde düşük seviyede kalmıştır. Örneğin; Danimarka %67,1’den %70,8’e, İngiltere %62,1’den %66,8’e, Avusturya %58,8’den %60,7’ye ve Fransa %50,8’den %56’7’ye yükselmiştir.
Son tahlilde, Tablo.1 ve bir önceki paragraftaki analize göre; İsveç, kadın istihdam oranlarında en düşük artışın yaşandığı ülke konumundadır.
Yıllar geçtikçe Avrupa Birliği ülkelerinde hem kadın hem de erkek istihdam oranlarında bir artış söz konusudur. 2000’li yıllarda, kadın istihdam oranlarındaki artış devam ederken, 2010 yılı itibariyle Avrupa Birliği genelinde kadın istihdam oranı %57,8 olarak kayıtlara geçer. Önceki yazılarda iletildiği gibi, Avrupa Birliği ülkelerinde kadın ve erkek istihdamı karşılaştırıldığında, rakamlar hâlâ kadının aleyhine seyreder. Erkek istihdam oranları %70’lerdeyken; bu oran, kadınlarda henüz %55’lerdedir.
Son iki haftada açıkladığım Dünya ve Avrupa’da kadın iş gücü istihdamı bilgilerinin ardından, bir sonraki hafta kadın istihdamında ülkemizin durumunu ve son 10 yılda Dünya ve Avrupa ülkelerinin aksine yaşanan gerilemeyi sayısal verilerle açıklayacağım.
Farkında olmanız dilekleriyle esen kalın.
Sevgiler,
EvrimGözener